ترجمه‌های خاص و اینکه چرا بعضی سفارت‌ها فقط آنها را قبول می‌کنند، در فرآیندهای مهاجرت، تحصیل، ازدواج یا دریافت ویزا، ارائه ترجمه رسمی مدارک به سفارتخانه‌ها یک مرحله حیاتی است. با این حال، بسیاری از متقاضیان با این سؤال مواجه می‌شوند که چرا برخی سفارت‌ها فقط ترجمه‌های خاص را می‌پذیرند؟ پاسخ به این سؤال، نیازمند بررسی دقیق ساختار حقوقی و دیپلماتیک کشورها، استانداردهای ترجمه رسمی، و الزامات ویژه هر سفارت است.

چرا بعضی سفارت‌ها فقط ترجمه‌های خاص را قبول می‌کنند؟

۱. تفاوت در نظام‌های حقوقی کشورها

یکی از دلایل اصلی تفاوت در پذیرش ترجمه‌ها، تفاوت میان نظام‌های حقوقی کشورهای مختلف است. برای مثال، برخی کشورها ترجمه‌هایی را می‌پذیرند که دارای تأییدیه قوه قضائیه و وزارت امور خارجه ایران هستند، در حالی که برخی دیگر تنها ترجمه‌های تأییدشده توسط دارالترجمه‌های مخصوص یا حتی مترجمان مورد تأیید سفارت خود را تایید می کنند.

این تفاوت از آن‌جا ناشی می‌شود که:

• برخی کشورها تنها به اسناد دارای اعتبار بین‌المللی (مانند دارای مهر آپوستیل یا تأییدیه‌های رسمی خاص) اعتماد می‌کنند.

• برخی دیگر برای پیشگیری از جعل یا ناهماهنگی در اطلاعات، ترجیح می‌دهند فقط با مترجمان معتمد همکاری کنند.

۲. جلوگیری از جعل یا تحریف در ترجمه

یکی از نگرانی‌های مهم سفارت‌ها، احتمال تحریف اطلاعات یا جعل در ترجمه مدارک است. به همین دلیل، آن‌ها ترجمه‌هایی را معتبر می‌دانند که:

• توسط مترجمان رسمی مورد تأیید قوه قضائیه تهیه شده باشد.

• مهر و امضای دارالترجمه رسمی را داشته باشد.

• مراحل قانونی مانند تأییدات دادگستری و امور خارجه را طی کرده باشد.

• در برخی موارد، مستقیماً توسط مترجمان معتمد سفارت (ترجمه در محل سفارت یا توسط افراد مورد اعتماد) انجام شده باشد.

۳. عدم عضویت ایران در کنوانسیون لاهه (Apostille)

یکی از مهم‌ترین دلایل پیچیدگی در فرآیند پذیرش ترجمه‌ها، عدم عضویت ایران در کنوانسیون ۱۹۶۱ لاهه (آپوستیل) است. در نتیجه:

• مدارک رسمی صادره در ایران، به‌طور خودکار در کشورهای عضو این کنوانسیون پذیرفته نمی‌شود.

• لازم است مدارک، علاوه بر ترجمه رسمی، تأییدیه‌های مضاعف مانند مهر دادگستری و امور خارجه را نیز دریافت کنند.

• برخی سفارت‌ها، به دلیل حساسیت بیشتر، تنها ترجمه‌هایی را می‌پذیرند که از مسیرهای مشخص و قابل پیگیری آمده باشند.

۴. الزامات سفارت‌محور (سیاست داخلی سفارت‌ها)

برخی سفارت‌ها، صرف‌نظر از نظام حقوقی یا عضویت در کنوانسیون‌ها، سیاست‌های خاص خود را در خصوص ترجمه رسمی دارند. این سیاست‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• ارائه ترجمه توسط مترجم مورد تأیید سفارت یا لیست خاصی از دارالترجمه‌ها.

• ارسال مستقیم ترجمه از طرف دارالترجمه به سفارت، بدون دخالت متقاضی.

• ارائه نسخه اصل فارسی همراه با ترجمه.

• ترجمه توسط دفاتر ترجمه رسمی خارج از کشور.

۵. مسائل فرهنگی و زبانی

در برخی موارد، مسائل فرهنگی، زبانی و اصطلاحات مخصوص حقوقی در کشور مبدأ و مقصد باعث می‌شود که سفارت‌ها تنها ترجمه‌هایی را بپذیرند که به‌طور دقیق با ساختار حقوقی کشور مقصد تطابق داشته باشند. برای مثال:

• ترجمه‌های انجام‌شده توسط مترجمانی که به‌خوبی با ساختار حقوقی آن کشور آشنا هستند، مورد اطمینان‌تر تلقی می‌شود.

• در ترجمه برخی اصطلاحات، احتمال برداشت اشتباه یا تفسیر نادرست وجود دارد که تنها مترجمان متخصص می‌توانند از آن جلوگیری کنند.

پذیرش یا عدم پذیرش یک ترجمه رسمی توسط سفارت‌ها، مسئله‌ای صرفاً سلیقه‌ای یا فردی نیست، بلکه برآمده از یک ساختار حقوقی، دیپلماتیک و امنیتی است. آگاهی از الزامات هر سفارت و مشورت با دارالترجمه‌های با تجربه می‌تواند از بروز مشکلات حقوقی و اداری جلوگیری کند. همچنین توصیه می‌شود پیش از ترجمه مدارک، از سایت رسمی سفارت یا مشاوران حقوقی مهاجرتی استعلام دقیق گرفته شود تا روند انجام کار با اطمینان و سرعت بیشتری انجام گیرد.